نرخ بالای چاقی به یک مشکل رو به رشد در دنیای مدرن تبدیل شده است. چاقی با بروز چندین بیماری مانند بیماری های قلبی عروقی و دیابت نوع 2 مرتبط است. علیرغم اینکه کاهش وزن مهمترین راه حل برای چاقی محسوب می شود، تلاش برای عدم بازگشت به وزن قبلی در طولانی مدت نیز مهم است.

زمینه

سازگاری متابولیکی، به عنوان مثال، گرمازایی تطبیقی (AT)، می تواند عامل کلیدی برای جلوگیری از حفظ کاهش وزن در طولانی مدت باشد. گرمازایی تطبیقی باعث کاهش مصرف انرژی می شود. مشخص شده است که سازگاری های مصرف انرژی چندین سال پس از یک دوره ی کاهش وزن، دوام می آورد. بنابراین، پس از کاهش وزن، کاهش گرمازایی تطبیقی برای حفظ کاهش وزن طولانی مدت بسیار مهم است. برخی از عوامل برای کاهش گرمازایی تطبیقی شناسایی شده اند، مانند فعالیت بدنی، فعال سازی بافت چربی قهوه ای ناشی از سرما، کاتچین های چای و کپسایسینوئیدها. علاوه بر این، مصرف مقادیر زیادی پروتئین (HP) نیز با کاهش گرمازایی تطبیقی پس از کاهش وزن مرتبط است.

جالب توجه این است که رژیم پر پروتئین منجر به افزایش توده بدون چربی، افزایش مصرف انرژی در حالت استراحت (REE)، افزایش مصرف انرژی ناشی از رژیم غذایی (DEE) و افزایش مصرف انرژی کل (TEE) می شود. ترکیبی از افزایش فعالیت بدنی و یک رژیم غذایی پر پروتئین می تواند مصرف انرژی در حالت استراحت را علی رغم کاه شتوده چربی و توده بدون چربی،حفظ کند. در مقایسه با رژیم غذایی کم پروتئین در افراد با وزن ثابت، رژیم پر پروتئین به مدت دوازده هفته برای حفظ نرخ متابولیسم در هنگام خواب (SMR)، مصرف انرژی کلی ومصرف انرژی ناشی از رژیم غذایی موثر بوده است. با این حال، درک اینکه آیا رژیم پر پروتئین پس از کاهش وزن با گرمازایی تطبیقی مقابله می کند، ضروری است.

درباره ی این مطالعه

مطالعه اخیر که در ژورنال Nutrition منتشر گردید، به بررسی تاثیر یک رژیم پر پروتئین بر کاهش گرمازایی تطبیقی و تعادل انرژی مثبت مورد انتظار (EB) در طول دوره ی حفظ وزن پس از کاهش وزن در بیماران پیش دیابتی چاق، پرداخت. این تحقیق بخشی از مطالعه ی پیشگیری از دیابت از طریق مداخله در سبک زندگی و مطالعات جمعیتی در اروپا و سراسر جهان (PREVIEW) است.

مطالعه PREVIEW به بررسی سه سال مداخله ی کاهش وزن و حفظ وزن در چهار گروه پرداخت. این گروه ها در اجزای رژیم غذایی، یعنی رژیم  پر پروتئین یا HP(شاخص گلیسمی پایین) و رژیم غذایی با پروتئین متوسط )MP یاشاخص گلیسمی متوسط) و فعالیت بدنی با هم متفاوت بودند. این مطالعه با هدف درک تظاهرات دیابت نوع 2 پس از سه سال مداخله انجام شد. علاوه بر این، تغییرات وزن بدن، مقاومت به انسولین و ترکیب بدنی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

مطالعه ی حاضر اثرات یک رژیم غذایی کنترل شدهی پر پروتئین را با رژیم غذایی دارای پروتئین متوسط برتعادل انرژی مثبت مورد انتظار و گرمازایی تطبیقی، مقایسه کرد. این ارزیابی پس از تکمیل مطالعه PREVIEW با استفاده از یک اتاق تنفسی کاملاً کنترل شده انجام شد. فرضیه ی دانشمندان این بود که یک رژیم غذایی کنترل ‌شده ی پر پروتئین برای تثبیت گرمازایی تطبیقی و افزایش مصرف انرژی موثر است .

در مجموع 38 شرکت‌ کننده برای تجزیه و تحلیل تأثیر دو رژیم غذایی(HPوMP) که در نسبت پروتئین به کربوهیدرات، بر مصرف انرژی و ضریب تنفسی (RQ) متفاوت بودند، انتخاب شدند. در مجموع 20 نفر (7 مرد و 13 زن)، با میانگین سنی 64 سال، رژیم HP را مصرف کردند، و 18 نفر (9مرد، 9 زن)، با میانگین سنی 65 سال، رژیم غذایی MP را مصرف کردند. برای محاسبه هزینه انرژی استراحت پیش بینی شده (REE) از توده بدون چربی و توده چربی استفاده شد.

یافته های مطالعه

سطوح مختلف ترکیب درشت مغذی ها در رژیم غذایی HP وMP ، منجر به تعادل پروتئین و کربوهیدرات متنوعی بین دو گروه شد. در گروه HP، دریافت پروتئین و اکسیداسیون بیشتر بود که باعث تعادل پروتئین مثبت تری نسبت به گروه MP شد. با این حال، در مقایسه با گروه MP، تعادل کربوهیدرات در گروه HP به دلیل مصرف کمتر کربوهیدرات و اکسیداسیون کمتر، مثبت بود.

جالب توجه این است که تعادل چربی کمتری در گروه HP در مقایسه با گروه MP مشاهده شد. تفاوت معنی داری در BMI، FFM، FM، دریافت انرژی، مصرف انرژی یا درصد چربی بدن، بین دو گروه مشاهده نشد. بر اساس مصرف انرژی، یک رژیم غذایی 48 ساعته HP باعث EB منفی و REE بالا شد که در گروهMP مشاهده نشد.

قابل توجه این است که رژیم HP در طول حفظ وزن پس از کاهش وزن با گرمازایی تطبیقی مقابله کرد. با این حال، رژیم غذایی MP اکسیداسیون چربی را افزایش داد. در گروه HP،EB  کمتری در مقایسه باMP  گزارش شد که با کاهش AT در گروه HP مرتبط بود.

مطابق با مطالعات قبلی، مطالعه فعلی وجود گرمازایی تطبیقی را تا 34 ماه پس از یک دوره کاهش وزن 8 هفته ای نشان داد. در این دوره، شرکت کنندگان حدود 11.9 درصد از وزن بدن خود را کاهش دادند. EB با RQ همبستگی مثبت داشت.

نتیجه گیری

مطالعه ی حاضر نشان داد که در مقایسه با رژیم غذایی با پروتئین متوسط، رژیم پر پروتئین منجر به منفی شدن تعادل انرژی مثبت مورد انتظار می‌شود که حدود 34 ماه پس از کاهش وزن در افراد پیش دیابتی در طول دوره ی پس از چاقی، گرمازایی تطبیقی را خنثی کرد. یافته های این مطالعه بر اهمیت پایبندی به رژیم غذایی با پروتئین بیشتر نسبت به کربوهیدرات، برای مدت طولانی برای جلوگیری از چاقی مجدد پس از کاهش وزن، تاکید می کند.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20230424/High-protein-diet-counters-adaptive-thermogenesis-in-prediabetic-individuals.aspx